Cách cha mẹ giúp con đối phó với cơn tức giận thường ngày

Giận dữ là một phản ứng tự nhiên đối với sự bất công hay thất vọng. Tuy nhiên, trẻ em khi còn nhỏ có khả năng nhận thức và kiểm soát cảm xúc kém, vì vậy việc giúp con đối phó với cơn tức giận là tùy thuộc vào cha mẹ.

Có những lúc cơn giận dữ của trẻ có thể là dấu hiệu của một vấn đề sâu xa hơn. Nhận biết các dấu hiệu cảnh báo có thể là bước đầu tiên để trẻ nhận được sự trợ giúp thích hợp.

Cơn tức giận của con được xem là bình thường hay nghiêm trọng?

Trẻ con sẽ rất dễ dàng tỏ ra khó chịu vì nhiều lý rất đơn giản, sự khó chịu này không phải là một vấn đề quá lớn đối với cha mẹ. Vì chúng sẽ tự sửa chữa hành động ngay sau khi được sự hướng dẫn và giúp đỡ của cha mẹ.

Nhưng đôi khi sẽ có một số trẻ từ những khó chịu đơn giản trở nên tức giận hơn, điều này sẽ không tốt vì tức giận đối với trẻ nhỏ là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng. Sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, điều này đòi hỏi cha mẹ phải quan tâm đến trẻ nhiều hơn, nếu mức độ cao thì có thể nhờ sự trợ giúp của các chuyên gia để giúp con đối phó với những cơn tức giận.

Dưới đây là những cách phổ biến nhất mà một đứa trẻ tức giận sẽ thể hiện cảm xúc của chúng:

• Khóc lóc
• La hét
• Đá
• Cắn
• Dậm chân
• Đẩy

Khi nào cơn tức giận của con đáng được cha mẹ lưu ý nhất

Cha mẹ có thể cần được trợ giúp thêm từ các chuyên gia nếu con gặp một trong bất kỳ với trường hợp nào sau đây:

• Trẻ có những cơn bộc phát và giận dữ vượt quá mức so với độ tuổi của chúng, ví dụ như trẻ 5 tuổi lại có những biểu hiện tức giận ngang hoặc hơn đứa trẻ 7-8 tuổi
• Trẻ hay giận dữ ném phá các vật dụng trong gia đình, cắn những người thân khi lại gần, thậm chí là cha mẹ
• Một đứa trẻ tức giận quá mức cũng dễ dẫn đến tự làm mình bị thương hay làm bị thương người khác, ví dụ chúng sẽ tự làm đau bản thân mình bằng cách tự đánh vào người
• Không chỉ ở nhà trẻ mới bộc phát về những cơn tức giận của mình, mà thậm chí nó còn diễn ra ở trường học, trẻ có thể biểu hiện ra sự tức giận bằng cách đánh bạn, làm bạn bị thương nên điều này các bậc cha mẹ cần lưu ý
• Số lần các cơn giận dữ tăng lên nhiều lần trong tuần, thậm chí là trong ngày. Bình thường con hay có biểu hiện tức giận rất ít, chỉ vài lần trong tuần, nhưng càng ngày mức độ đó nhiều hơn, bất cứ hành động gì tác động nhẹ vào trẻ, trẻ cũng trở nên tức giận. Lúc này thì cha mẹ cần sự hỗ trợ từ các chuyên gia để giúp con đối phó với cơn tức giận

Các nguyên nhân của sự giận dữ là gì?

Bạn có thể vừa bực bội vừa thấy đáng sợ khi nhận ra con mình có thể có vấn đề về tức giận, bạn muốn có câu trả lời để có thể giúp con mình. Danh sách này không đầy đủ nhưng cung cấp một điểm khởi đầu tốt để giúp con đối phó với cơn tức giận. Tất cả những điều này đều phổ biến và có thể gây ra sự tức giận không giải thích được ở con bạn.

Rối loạn mất điều chỉnh tâm trạng muốn gây rối (DMDD)

Chứng rối loạn này tương đối mới, vì vậy không chắc chắn về mức độ lan rộng của nó. Tuy nhiên, có những vấn đề cụ thể có thể tìm hiểu:

• Trung bình ba đợt bùng phát nghiêm trọng trở lên/ 1 tuần
• Các đợt bùng phát đã kéo dài ít nhất 12 tháng
• Tâm trạng khó chịu hoặc tồi tệ mãn tính
• Tình trạng xảy ra trong các môi trường sinh hoạt khác nhau
• Sự tức giận không phù hợp với hoàn cảnh, cực đoan đối với những gì được coi là bình thường đối với lứa tuổi đó

DMDD thường được chẩn đoán ở độ tuổi từ sáu đến mười.

• ADHD: Trẻ ADHD có nhiều khả năng phải vật lộn với cơn tức giận, trẻ có xu hướng nhạy cảm và bốc đồng hơn, khiến cảm xúc của trẻ khó kiểm soát hơn. Sự thất vọng từ trường học hoặc những đứa trẻ khác có thể tích tụ và bộc phát có vẻ đột ngột và không phù hợp. Trẻ có thể khó phát triển về trí não và thể chất và thậm chí dễ bị áp lực hay căng thẳng.
• Rối loạn phổ tự kỷ (ASD): Trầm cảm là một triệu chứng phổ biến của ASD và thường ở dạng tự làm tổn thương bản thân, nóng nảy, bốc đồng và tâm trạng bất hợp lý. Trẻ em sẽ thường gặp khó khăn với giao tiếp xã hội.
• Môi trường: Một đứa trẻ đối mặt với môi trường không lành mạnh sẽ có nhiều khả năng hành động hung hăng hơn. Cha mẹ có thể khó thừa nhận điều này, nhưng đôi khi trẻ học được cách giận dữ khi ở nhà. Hoặc có thể họ đang đối mặt với một điều gì đó đau thương, điều quan trọng là xác định chính xác vấn đề và giúp trẻ khắc phục nó. Tốt hơn hết bạn nên liên hệ với sự giúp đỡ từ chuyên gia để có thể giúp trẻ hình thành những thói quen tốt.

5 Cách cha mẹ giúp con đối phó với những cơn tức giận

Với quá nhiều thông tin trên mạng xã hội hiện tại, thật khó để tìm ra điều gì tốt nhất cho gia đình bạn và đối phó với đứa con đang giận dữ của bạn. Những cơn giận dữ có thể gây xáo trộn và khó đối phó, ngay cả khi chúng chỉ kéo dài vài năm. Nếu con bạn được chẩn đoán mắc chứng rối loạn, bạn có thể cảm thấy buồn bã và lo lắng xen lẫn. Quá trình này có thể mất quá nhiều thời gian, thông thường nó sẽ làm cho cuộc sống gia đình bạn có sự thay đổi lớn vì những điều chỉnh mới. Có thể mất thời gian dài để tìm thấy sự “bình thường mới”.

May mắn thay, có nhiều cách giúp cha mẹ để một đứa trẻ có thể học kỹ năng quản lý cơn giận. Với thời gian và sự cố gắng, con bạn có thể học các kỹ năng cụ thể giúp xử lý cảm xúc. Một số phương pháp đó là gì?

Điều tiết cảm xúc của con

Điều tiết cảm xúc là khả năng theo dõi khi nào và như thế nào con có cảm xúc, và biết phải làm gì với chúng. Đây là một cột mốc quan trọng trong sự phát triển của trẻ, và cha mẹ đóng một vai trò quan trọng.

Bắt chước là cách tốt nhất để trẻ học cách điều tiết cảm xúc của mình. Trẻ em học cách điều tiết cảm xúc bằng cách quan sát những người xung quanh. Cha mẹ có thể chỉ cho đứa trẻ đang giận dữ của mình cách xử lý cảm xúc của chúng bằng cách cha mẹ làm tấm gương tốt.

Dạy con cách giao tiếp

Giao tiếp hiệu quả là chìa khóa của các mối quan hệ, trẻ em phải vật lộn, suy nghĩ với việc tìm ra những từ phù hợp để truyền đạt những gì chúng đang nghĩ. Bạn có thể giúp con học các kỹ năng giao tiếp tốt bằng cách:

• Dạy con bạn nhiều từ để sử dụng cho các cảm xúc khác nhau, ví dụ giải thích cho con khi những lúc con té ngã thì hãy dùng từ con đau, hay khi con nhìn thấy những chú chó con, mèo con và thích chúng thì hãy nói yêu chúng……
• Cho phép con bạn mô tả cảm xúc của chúng bằng cách đặt câu hỏi, cách này cũng rất hiệu quả để giải tỏa các sự thắc mắc của con. Ví dụ khi con thấy những đứa trẻ nhỏ hơn đang khóc, con sẽ thấy tội và đặt câu hỏi ”con có thể cho kẹo các em được không?”…..

Giúp con những kỹ năng giải quyết xung đột

Biết cách giải quyết xung đột là một kỹ năng vô giá, trẻ em có thể bắt đầu học nó ngay từ khi còn nhỏ. Cha mẹ hãy để ý các cơ hội để dạy con bạn cách xử lý những tình huống căng thẳng đó.

Một ví dụ sẽ là khi bạn nghe thấy một cuộc tranh cãi diễn ra, hãy tham gia vào để hướng dẫn giải thích cho con nhưng cẩn thận không đưa ra câu trả lời, nghe cả hai khía cạnh của câu chuyện và cho mỗi người cơ hội để đưa ra giải pháp. Một cách khác là thử biến nó thành một trò chơi để giúp trẻ trở nên đáng nhớ và thú vị, điều này có thể giúp con bạn bình tĩnh lại.

Phương pháp Stoplight

Phương pháp này giúp một đứa trẻ đang tức giận học cách tự bình tĩnh lại. Bằng cách giúp con thư giãn để quên đi những cơn tức giận:

• Yêu cầu con bạn nhắm mắt lại và hình dung ra cây đèn giao thông.
• Khi đèn đỏ, hãy hít thở sâu ba lần và nghĩ về điều gì đó thư giãn.
• Khi đèn chuyển sang màu vàng là lúc con cần đánh giá vấn đề. Hãy nghĩ ra hai cách để giải quyết vấn đề. 
• Khi đèn chuyển sang màu xanh lục, đó là lúc con nên thử một trong các giải pháp.

Trò chơi trực quan này giúp xây dựng các hình mẫu cần thiết để suy nghĩ thấu đáo một vấn đề.

Cho con tập các bài thể dục

Tập thể dục là một cách tuyệt vời để giảm căng thẳng, tăng cường sự tập trung và thúc đẩy tổng thể. Tuy nhiên, có một lý do khác để xem xét đưa nó vào danh sách các phương pháp điều trị. Nếu con bạn bị thừa cân, tập thể dục nhịp điệu có thể là một cách hiệu quả để giúp con đối phó với cơn tức giận, giảm bớt sự hung hăng.

Bạn có thể giúp con tạo ra sự khác biệt ngay hôm nay

Bạn có một danh sách các phương pháp điều trị, nhưng chúng được đưa vào hoạt động như thế nào? Nó ra sao trong cuộc sống hàng ngày? Bạn có thể bắt đầu ngay hôm nay bằng cách dạy con:

• Khi trẻ đang tức giận cha mẹ hãy nhẹ nhàng bảo trẻ nhắm mắt lại, tựa đầu vào bàn hoặc trên tay và tập trung suy nghĩ về một điều gì đó tốt đẹp, vui vẻ hơn để trẻ bình tĩnh lại
• Hãy giải thích cho trẻ khi tức giận không phải là một hành động xấu, vì con người phải có cảm xúc, ngay cả cha mẹ đều có lúc tức giận ( để trẻ có suy nghĩ minh không phải là một người xấu khi nó tức giận)
• Nói với trẻ khi trẻ tức giận sẽ ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe, ví dụ có thể dùng những câu nói vui như: ” con sẽ trông già và xấu xí hơn khi tức giận”….”tức giận sẽ làm con dễ đau bụng hơn”
• Ngoài ra hãy dùng các kỹ năng tự làm dịu, chẳng hạn như đếm lùi, tập thở, thư giãn cơ mặt và cổ, và nắm tay không siết chặt khi lúc trẻ tức giận

Khi con tức giận hình phạt có thích hợp không?

Hãy nhắc nhở con bạn phải luôn hiểu rằng không được quấy phá hay tức giận, nếu con bạn không nghe và hay mắc lỗi thì hãy nên phạt chúng bằng những hình phạt từ thấp đến cao, tùy theo mức độ con mắc lỗi:

• Khi con mắc lỗi, tức giận vô cớ hãy phạt con úp mặt vào tường
• Nếu trẻ tức giận đập vỡ thứ gì, hãy bắt trẻ sửa chúng hoặc làm việc nhà để kiếm tiền sửa đồ
• Có thể cấm trẻ coi máy tính bảng trong vòng một ngày, nếu không nghe lời sẽ tăng thời gian không được sử dụng
• Tước đi những đặc quyền của chúng, và đừng trao lại đặc quyền nếu trẻ vẫn chưa khắc phục được hậu quả

Những điều quan trọng mà các bậc cha mẹ cần nên nhớ

Hãy nhớ rằng, bạn yêu con mình hơn bất kỳ ai khác, muốn con thành công và sống một cuộc sống khỏe mạnh. Vì vậy bạn phải là một tấm gương tích cực và thể hiện sự kiên nhẫn khi con bạn điều hướng cảm xúc. Bất kể mức độ nghiêm trọng của cơn tức giận, bạn có thể giúp con tức giận đạt được mục tiêu thực tế và luôn sẵn sàng trợ giúp khi con cần.

Đây sẽ là một trận chiến khó khăn cùng con, vì vậy bạn hãy trang bị kỹ những kiến thức cần có, để chiến đấu cùng con vượt qua những giai đoạn này nhé!