Tổ tiên của loài mèo – Sự thật ít người biết

Có bao giờ bạn tò mò các “hoàng thượng” được chúng ta “hầu hạ” mỗi ngày đến từ đâu mà trông chúng có vẻ kiêu sa, cao ngạo như vậy? Muốn biết, hãy cùng Isinhvien tìm hiểu tổ tiên của loài mèo nhà là gì nhé!

Mèo nhà là vật nuôi chuyên bắt chuột, nghịch ngợm nhưng không kém phần lười nhát, đáng yêu, được rất nhiều người trên thế giới yêu thích, nuôi nấng. Quen thuộc là vậy nhưng các “con sen” chắc chắn sẽ phải ngạc nhiên khi biết mèo tiến hóa từ con gì đấy.

Nguồn gốc của loài mèo

Bằng công nghệ hiện đại, các nhà nghiên cứu đã phân tích mẫu ADN của 979 con mèo để tìm hiểu mối liên quan giữa mèo nhà và mèo hoang đến từ 3 lục địa. Họ đã loại bỏ các vùng châu Âu, Trung Á, Nam Phi, Trung Quốc và tìm thấy Trung Đông là xuất xứ chính xác của mèo nhà ngày nay.

Tổ tiên của loài mèo nhà là mèo hoang vùng cận Đông, có nguồn gốc lâu đời từ mèo hoang Châu Phi, tên tiếng anh là Felis silvestris lybica, chúng sinh sống tại nơi mà ngày nay là Iraq, Syria, Lebanon và Israel.

Vào khoảng 10 nghìn năm trước ở vùng Trung Đông, một số cá thể của mèo rừng Châu Phi được con người thuần hóa và trở thành tổ tiên của mèo nhà ngày nay. Hài cốt của những con mèo nhà đầu tiên được tìm thấy trong các ngôi mộ cổ có niên đại 9.500 năm ở đảo Síp.

Tổ tiên của loài mèo trông như thế nào?

Tương tự với mèo nhà ngày nay, mèo rừng châu Phi cũng có bộ lông màu nâu hoặc vàng xám với những vằn đen trên đuôi. Lông của chúng ngắn hơn của loài mèo rừng châu Âu và kích cỡ của chúng cũng nhỏ hơn nhiều: chiều dài đầu và thân chỉ dài từ 45 – 75 cm, chiều dài đuôi chừng 20 – 38 cm và cân nặng dao động trong khoảng 3 – 6,5 kg.

Chúng sinh sống ở vùng Trung Đông, Châu Phi và có mặt ở nhiều môi trường khác nhau như: thảo nguyên, rừng cây, bụi rậm, xavan,… chứng minh cho sức sống mạnh mẽ của giống loài. Loài mèo này có đặc điểm hung dữ, thích sống ẩn dật và thức ăn chính là chim, chuột.

Tại sao loài mèo bị thuần hóa?

Mèo – thú cưng được ưa chuộng nhất thế giới lại có mối quan hệ mật thiết, lâu đời với những người nông dân sống tại Trung Đông vào 10.000 năm trước. Mèo rừng châu Phi bắt đầu xuất hiện ở những khu rừng – nơi nông dân định cư và dựng nên các kho chứa thóc, đây cũng là miếng mồi ngon cho chuột tìm đến. Vì để kiếm ăn, tổ tiên của loài mèo tỏ ra thân thiện, hiền lành với con người hơn hẳn các thành viên khác của họ nhà mèo.

Tác giả nghiên cứu Stephen O’Brien tại Viện Ung thư quốc gia Mỹ cho biết: “Mèo hoang vẫn được biết đến là những kẻ săn mồi đáng sợ, cực kỳ nguy hiểm, dữ tợn và tấn công mọi loài, kể cả con người. Riêng chú mèo này lại rất thân thiện và đồng thời là một tay săn chuột tài ba“.

Mèo hoang có thể mang tới hai lợi ích cho người nông dân: Một là nó giúp đuổi hàng nghìn con chuột tấn công kho thóc, hai là trở thành một công cụ giải trí cho gia đình và trẻ em. Vì thế, con người đã có nhiều thử nghiệm sinh học và cho ra kết quả hết sức thành công, mỹ mãn như ngày nay là thuần hóa, nuôi dưỡng mèo rừng khiến chúng thay đổi thái độ và trở nên thân thiện, gần gũi với con người.

Tuy nhiên chưa có bằng chứng hoá thạch cho thấy con người đã có khả năng thuần hoá mèo từ thời đó. Tại Ai Cập cổ, mèo rất được con người coi trọng. Một bộ xương được khai quật tại Cyprus vào năm 2004 cho thấy con người đã nuôi mèo từ hơn 9.000 năm trước.

Tổ tiên của loài mèo đã được thuần hóa như thế nào?

Có nhiều giả thuyết xung quanh việc thuần hóa mèo. Khả năng chính là con người đã chọn lọc kỹ càng những con mèo rừng thân thiện, gần gũi, tách chúng ra khỏi cuộc sống hoang dã và cho ăn các động vật có hại xung quanh môi trường sống của con người.

Ngoài ra, một số đặc điểm của mèo, bao gồm kích thước nhỏ, ngôn ngữ cơ thể, sở thích chơi đùa, trí thông minh đã tạo điều kiện cho việc con người thuần hóa chúng dễ dàng hơn so với các loài khác.

Điểm đặc biệt thú vị của loài mèo là chúng có vẻ không được thuần hóa hoàn toàn vì vẻ ngoài và hành vi của mèo nhà vẫn rất giống với tổ tiên mèo rừng. Chúng vẫn có khả năng sống sót cao trong môi trường hoang dã, không ai nuôi nấng và thực sự nhiều con mèo nhà bị lạc chủ, dần đã trở thành mèo hoang.

Mèo nhà vẫn thể hiện nhiều đặc điểm và tính cách giống với tổ tiên của loài mèo hay sống trên sa mạc như: Khả năng dự trữ lượng nước rất thấp thông qua việc đi tiểu đậm đặc (hơn cả chó) và phân tương đối khô, do đó giảm thiểu sự mất nước.

Chúng cũng chịu được nhiệt độ khắc nghiệt và không có dấu hiệu khó chịu cho đến khi nhiệt độ vượt quá 52 độ C, trong khi con người bắt đầu cảm thấy khó chịu khi nhiệt độ vượt quá 44,5 độ C.

Hy vọng những thông tin mà Isinhvien đã cung cấp ở trên sẽ khiến các “con sen” hiểu hơn về “hoàng thượng” của nhà mình. Tổ tiên của loài mèo dù từng hoang dại, hung dữ thế nào đi chăng nữa thì bây giờ chúng cũng vô cùng dễ thương và đáng yêu phải không nào. Truy cập chuyên mục Khám phá thế giới để cập nhật nhiều kiến thức hay nữa bạn nhé!