Cổ phiếu là gì? Phân biệt cổ phiếu và trái phiếu chi tiết nhất
Đầu tư cổ phiếu đang là những từ khóa rất “hot” trong những năm gần đây vì lợi nhuận khủng mà thị trường đem lại cho nhà đầu tư. Vậy cổ phiếu là gì? Cổ phiếu có mấy loại? Tại sao cổ phiếu lại được ưa chuộng hơn so với trái phiếu? Cùng Isinhvien đi vào phân tích các vấn đề này trong bài viết dưới đây nhé
Cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu là chứng khoán đại diện cho một phần sở hữu trong một công ty. Đối với các công ty, phát hành cổ phiếu là một cách huy động tiền để tăng trưởng và đầu tư vào hoạt động kinh doanh của họ. Đối với các nhà đầu tư, cổ phiếu là một cách để tăng tiền của họ và vượt qua lạm phát theo thời gian.
Cổ phiếu còn là chứng chỉ do công ty cổ phần phát hành, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty đó.
Khi bạn sở hữu cổ phiếu trong một công ty, bạn được gọi là cổ đông vì bạn được chia sẻ lợi nhuận từ công ty.
Đầu tư cổ phiếu chính là đầu tư vào giá trị của công ty. Khi nhà đầu tư nhận định công ty đó có khả năng phát triển, tăng doanh thu trong thời gian tới thì họ sẽ có xu hướng mua vào cổ phiếu và ngược lại. Số tiền từ sự chênh lệch giữa giá mua và giá bán của cổ phiếu chính là lợi nhuận của nhà đầu tư.
Các loại cổ phiếu
Cổ phiếu là một khoản đầu tư vào một công ty đại chúng. Khi một công ty bán cổ phiếu ra công chúng, những cổ phiếu đó thường được phát hành như một trong hai loại cổ phiếu chính: cổ phiếu phổ thông hoặc cổ phiếu ưu đãi.
Cổ phiếu phổ thông
Nếu bạn mới đầu tư vào cổ phiếu và muốn mua một vài cổ phiếu, bạn có thể muốn đầu tư vào cổ phiếu phổ thông, chính xác như tên gọi của nó: loại cổ phiếu phổ biến nhất.
Khi bạn sở hữu cổ phiếu phổ thông, bạn sở hữu một phần lợi nhuận của công ty cũng như quyền biểu quyết. Chủ sở hữu cổ phiếu phổ thông cũng có thể kiếm được cổ tức – một khoản thanh toán cho chủ sở hữu cổ phiếu một cách thường xuyên – nhưng những cổ tức đó thường thay đổi và không được đảm bảo.
Cổ phiếu ưu đãi
Loại cổ phiếu chính khác, cổ phiếu ưu đãi, thường được so sánh với trái phiếu. Nó thường trả cho các nhà đầu tư một khoản cổ tức cố định. Cổ đông ưu đãi cũng được ưu tiên: Cổ tức được trả cho cổ đông ưu đãi trước cổ đông phổ thông, kể cả trong trường hợp phá sản hoặc thanh lý.
Giá cổ phiếu ưu đãi ít biến động hơn giá cổ phiếu phổ thông, có nghĩa là cổ phiếu ít bị mất giá hơn, nhưng cũng ít bị tăng giá hơn. Nói chung, cổ phiếu ưu đãi là tốt nhất cho các nhà đầu tư ưu tiên thu nhập hơn là tăng trưởng dài hạn.
Sự khác biệt giữa cổ phiếu và trái phiếu
Điểm giống nhau:
- Cổ phiếu và trái phiếu là một hình thức huy động vốn của doanh nghiệp
- Cổ phiếu và trái phiếu đều là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu tài sản chứng khoán của người nắm giữ.
Điểm khác nhau giữa cổ phiều và trái phiếu như sau:
Về bản chất
- Cổ phiếu là chứng chỉ xác nhận người nắm giữ có một phần trong tài sản của công ty.
- Trái phiếu là một thỏa thuận xác nhận công ty hay chính phủ đang nợ người nắm giữ một khoản và phải trả bằng tiền lãi.
Đơn vị có thẩm quyền phát hành
- Đối với cổ phiếu: chỉ có Công ty cổ phần có quyền phát hành cả cổ phiếu. Công ty trách nhiệm hữu hạn không có quyền phát hành cổ phiếu.
- Đối với trái phiếu: Chính phủ, công ty cổ phần và công ty trách nhiệm hữu hạn đều có quyền phát hành trái phiếu.
Tư cách chủ sỡ hữu
- Cổ phiếu: Người sở hữu cổ phiếu được gọi là cổ đông của công ty cổ phần
- Trái phiếu: Người sở hữu trái phiếu không phải là thành viên hay cổ đông của công ty, họ trở thành chủ nợ của công ty.
Quyền của chủ sở hữu
- Đối với Cổ phiếu: Người nắm giữ cổ phiếu có quyền tham gia biểu quyết trong các hoạt động của công ty, ngoài ra họ còn được chi lợi nhuận còn gọi là cổ tức.
- Đối với trái phiếu: Người sở hữu trái phiếu do công ty phát hành thì được trả lãi định kỳ, lãi suất ổn định, không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Lợi nhuận tạo ra từ cổ phiếu và trái phiếu
- Để kiếm tiền từ cổ phiếu, thường thì nhà đầu tư sẽ bán cổ phiếu của công ty với giá cao hơn trên thị trường chứng khoản để tạo ra lợi nhuận hoặc thu được vốn. Thu nhập từ vốn có thể được sử dụng làm thu nhập hoặc tái đầu tư, nhưng chúng sẽ bị đánh thuế là thu nhập từ vốn dài hạn hoặc ngắn hạn tương ứng.
- Trái phiếu tạo ra tiền mặt thông qua việc trả lãi thường xuyên, trái phiếu cũng có thể được bán trên thị trường để thu lợi nhuận từ sự chênh lệch.
Hiệu suất nghịch đảo
Một sự khác biệt quan trọng khác giữa cổ phiếu và trái phiếu là chúng có xu hướng có mối quan hệ nghịch đảo về mặt giá cả – khi giá cổ phiếu tăng, giá trái phiếu giảm và ngược lại.
Rủi ro và hiệu quả đầu tư của cổ phiếu và trái phiếu
- Đối với cổ phiếu: Đây là một dạng tài sản có tỷ lệ rủi ro và lợi nhuận đi song song với nhau, lợi nhuận càng cao thì rủi ro càng lớn. Cổ phiếu phù hợp với những nhà đầu tư ưa mạo hiểm.
- Đối với trái phiếu: Nhìn chung trái phiếu có sợ ổn định hơn nhiều so với cổ phiếu, nghĩa là lợi nhuận không cao và rủi ro cũng rất thấp. Các nhà đầu tư ưa tính an toàn thường chọn trái phiếu trong danh mục đầu tư của mình.
Thời gian sở hữu
- Cổ phiếu: Không có thời hạn cụ thể, nó phụ thuộc vào ý chí và quyết định của chủ sở hữu cổ phiếu.
- Trái phiếu: Có một thời hạn nhất định được ghi trong trái phiếu.
Lời kết
Trên đây là những nội dung cơ bản xoay quanh chủ đề cổ phiếu và trái phiếu, Isinhvien hi vọng bài viết sẽ là nguồn tài liệu hữu ích trong quá trình nghiên cứu và đầu tư của bạn. Truy cập chuyên mục Kế toán tài chính để đọc nhiều bài viết hơn nhé.
