Cho thuê tài chính là gì? Các loại hình cho thuê tài chính và ví dụ
Cho thuê tài chính là cụm từ được nhắc đến rất nhiều trong các hoạt động kinh doanh. Vậy cho thuê tài chính là gì? Đặc điểm và các hình thức khi cho thuê tài chính là gì? Tham khảo bài viết sau của Isinhvien để có được câu trả lời các bạn nhé!
Cho thuê tài chính là gì?
Khái niệm cho thuê tài chính
Cho thuê tài chính là một hình thức cấp tài chính lên đến 90% giá trị thuê mà công ty cho thuê sẽ cung cấp cho các đối tượng khách hàng có nhu cầu về vốn. Khi đó các doanh nghiệp sẽ không cần phải bỏ ra quá nhiều vốn mà vẫn đảm bảo được quá trình hoạt động của mình.
Hay nói một cách khác thì cho thuê tài chính là hình thức mà bên cho thuê sẽ cấp tín dụng cho bên cần thuê. Công ty cho thuê sẽ sử dụng nguồn vốn có sẵn của mình để mua các tài sản theo yêu cầu của bên muốn thuê. Khi hết hợp đồng thì bên có nhu cầu thuê sẽ phải thanh toán khoản tiền cho công ty cho thuê tài chính.
Điều kiện cho thuê tài chính
Theo Luật Các tổ chức tín dụng 2010, hoạt động cho thuê tài chính được định nghĩa là việc cấp tín dụng trung và dài hạn trên cơ sở hợp đồng cho thuê tài chính và thỏa mãn một trong các điều kiện sau:
- Khi hết thời hạn thuê theo hợp đồng, bên thuê được tiếp nhận quyền sở hữu đối với tài sản thuê hoặc có thể tiếp tục thuê theo thỏa thuận của các bên; hoặc là
- Khi hết thời hạn thuê theo hợp đồng, bên thuê có quyền ưu tiên mua tài sản thuê với giá trị danh nghĩa thấp hơn giá trị thực tế của tài sản thuê tại thời điểm mua; hoặc là
- Thời hạn thuê tài sản riêng lẻ tối thiểu phải bằng 60% thời hạn cần thiết để khấu hao tài sản thuê đó; hoặc là
- Tổng số tiền thuê tài sản quy định trong hợp đồng thuê tài chính ít nhất phải bằng giá trị tài sản đó tại ngày ký hợp đồng.
Một số ví dụ về tài sản được cho thuê thông qua hợp đồng thuê tài chính bao gồm:
- Phi cơ
- Đất
- Các tòa nhà
- Thiết bị nhà máy
- Máy móc hạng nặng
- Tàu thuyền
- Động cơ diesel
- Bằng sáng chế
- …
Đặc điểm của cho thuê tài chính
Cho thuê tài chính(finance leasing) có một số đặc điểm sau:
- Cho thuê tài chính là một dạng cho thuê tài sản, nhưng khác về căn bản so với các loại cho thuê tài sản khác là có sự chuyển dịch về cơ bản các rủi ro và các lợi ích gắn liền với quyền sở hữu tài sản thuê.
- Xét dưới hình thức cấp vốn, cho thuê tài chính là một hoạt động cấp tín dụng trung hạn, dài hạn trên cơ sở hợp đồng cho thuê tài sản (tài sản này có thể là máy móc, thiết bị, phương tiện vận chuyển, động sản khác…) giữa bên cho thuê là công ty cho thuê tài chính (tổ chức tín dụng phi ngân hàng) với khách hàng thuê (khách hàng có nhu cầu thuê thường là các doanh nghiệp)
- Trong thời hạn thuê, các bên không có quyền đơn phương hủy bỏ hợp đồng.
- Công ty cho thuê tài chính giữ quyền sở hữu tài sản cho thuê, bên thuê có nghĩa vụ nộp tiền thuê (tiền trích khấu hao tài sản cho thuê) cho công ty cho thuê tài chính. Khi kết thúc thời hạn thuê, khách hàng mua lại hoặc tiếp tục thuê tài sản đó theo các thỏa thuận trong hợp đồng thuê.
- Loại hình cho thuê tài chính có lợi thế là người thuê không cần bỏ toàn bộ số tiền ra một lúc để có máy móc, thiết bị, đồng thời cũng không cần phải thế chấp tài sản như trong các giao dịch vay vốn khác; bên đi thuê tài chính không phải chịu những rủi ro do sự mất giá của tài sản, hao mòn tự nhiên…
Cách thức hoạt động của một hợp đồng cho thuê tài chính
Hợp đồng cho thuê tài chính về bản chất là một hợp đồng cho thuê thương mại, trong đó các bước sau đây được thực hiện:
Bước 1: Bên thuê lựa chọn tài sản mà họ yêu cầu đối với hoạt động kinh doanh.
Bước 2: Bên cho thuê, thường là một công ty tài chính, mua tài sản.
Bước 3: Bên cho thuê và bên thuê ký kết hợp đồng hợp pháp, trong đó bên thuê được sử dụng tài sản trong thời gian thuê đã thỏa thuận.
Bước 4: Bên thuê thanh toán nhiều lần cho việc sử dụng tài sản.
Bước 5: Bên cho thuê thu hồi nguyên giá tài sản cộng lãi.
Bước 6: Khi kết thúc hợp đồng thuê, bên thuê có quyền lựa chọn quyền sở hữu tài sản.
Mặc dù các thỏa thuận này sẽ khác nhau, nhưng chúng ta thường tìm thấy thông tin sau trong hầu hết các hợp đồng thuê tài chính:
- Tên của cả hai bên liên quan đến hợp đồng thuê và được chỉ định là bên cho thuê và bên thuê
- Tài sản cho thuê
- Tổng giá của tài sản
- Tuổi thọ kinh tế của tài sản
- Lãi suất
- Lịch trả gốc và lãi
- Các khoản phạt và phí liên quan
Ưu và nhược điểm của cho thuê tài chính
Ưu điểm
- Bên thuê có thể sử dụng tài sản cần thiết mà không cần mua.
- Tài trợ cho thuê thường ít tốn kém hơn so với các hình thức tài trợ khác.
- Bên thuê có thể chia đều các khoản thanh toán trong vài năm.
- Không có gánh nặng chi phí một lần cho một tài sản.
- Bên thuê yêu cầu khấu hao tài sản thuê làm giảm nghĩa vụ thuế.
- Ngay cả khi tài sản tăng giá, người thuê chỉ phải trả các khoản đã thỏa thuận.
- Bên thuê giữ quyền mua tài sản vào cuối thời gian thuê, thường là với mức giá hời.
Nhược điểm
- Bên thuê chịu trách nhiệm bảo dưỡng hoặc sửa chữa tài sản.
- Bên thuê chịu mọi rủi ro liên quan đến tài sản.
- Bên thuê không được hủy hợp đồng thuê tài chính.
Các loại hình cho thuê tài chính
Hiện nay có 4 loại hình cho thuê tài chính cụ thể như sau:
Cho thuê tài chính trong nước
Cho thuê tài chính trong nước là việc công ty cho thuê tài chính đại diện Bên thuê mua tài sản từ nhà cung cấp trong nước và cho Bên thuê thuê lại tài sản theo lịch trình thanh toán trên Hợp đồng thuê.
Quy trình cho thuê tài chính trong nước diễn ra như sau:
- Bên thuê lựa chọn thiết bị, nhà cung cấp hoặc nhà sản xuất và thương lượng trực tiếp về giá mua, chế độ bảo hành, các dịch vụ hậu mãi với nhà cung cấp.
- Công ty cho thuê tài chính căn cứ đơn xin thuê của bạn sẽ xem xét, nếu đồng ý thì công ty sẽ đứng ra mua đúng loại thiết bị và các dịch vụ kèm theo và giao cho Bên thuê sử dụng.
- Đến cuối thời hạn thuê, Bên thuê sẽ được chuyển quyền sở hữu thiết bị.
Cho thuê tài chính nhập khẩu
Cho thuê tài chính nhập khẩu là việc công ty cho thuê tài chính đại diện Bên thuê mua tài sản từ nhà cung cấp nước ngoài và cho Bên thuê thuê lại tài sản theo lịch trình thanh toán trên Hợp đồng thuê.
Cho thuê tài chính mua và cho thuê lại
Với hình thức cho thuê tài chính này, công ty cho thuê tài chính mua tài sản thuộc sở hữu của Bên thuê và cho Bên thuê thuê lại chính tài sản đó theo hình thức cho thuê tài chính. Bên thuê có thể tiếp tục sử dụng tài sản đó phục vụ cho hoạt động của mình trong thời gian Bên thuê gặp khó khăn về tài chính thanh toán cho nhà cung cấp.
Khi cần nguồn vốn lưu động, doanh nghiệp có thể sử dụng dịch vụ này đối với bất kì máy móc, thiết bị hiện có thuộc sở hữu của doanh nghiệp. Dịch vụ này giúp các doanh nghiệp có thể trích khấu hao, chuyển thiết bị thành tiền mặt trong khi vẫn có toàn quyền sử dụng thiết bị.
Cho thuê tài chính cho thuê vận hành – Cho thuê hoạt động
Đây là hình thức cho thuê tài sản, theo đó, khách hàng sử dụng tài sản cho thuê của công ty cho thuê tài chính trong một thời hạn nhất định và sẽ hoàn trả lại tài sản đó khi kết thúc hợp đồng thuê tài sản. Công ty cho thuê tài chính giữ quyền sở hữu tài sản đó và khách hàng có trách nhiệm thanh toán tiền thuê theo hợp đồng.
Cho thuê tài chính với sự đa dạng của các loại hình cho thuê ngày càng chứng tỏ vai trò quan trọng của mình trên thị trường cấp vốn. Tuy nhiên, doanh nghiệp nên tìm hiểu kỹ các thông tin về các công ty cho thuê tài chính để có lựa chọn phù hợp.
Ví dụ về cho thuê tài chính
Công ty XXX được dành riêng để sản xuất xe đạp. Ông A đã thuê một số thiết bị sản xuất chuyên dụng cho công ty L. Tuổi thọ hữu ích của thiết bị là 6 năm và thời hạn thuê là năm năm. Giá trị hợp lý của thiết bị là 20 triệu đô la và giá trị hiện tại của các khoản thanh toán cho thuê tối thiểu được thực hiện bởi Công ty XXX lên tới 15 triệu đô la.
Thiết bị được thiết kế dành riêng cho hoạt động của Công ty XXX và hợp đồng cho thuê có điều khoản cho phép Công ty XXX gia hạn hợp đồng thuê với mức giá thấp hơn nhiều, hoặc mua thiết bị vào cuối năm năm với giá 1 triệu đô la. Giá trị hợp lý của thiết bị vào cuối thời hạn thuê dự kiến là 4 triệu đô la.
Đây là một hợp đồng cho thuê tài chính như được chỉ ra bởi những điều sau đây:
– Thời hạn thuê là hơn 70% tuổi thọ của thiết bị;
– Hợp đồng thuê có một tùy chọn giá thầu.
– Thiết bị được tùy chỉnh và các bên thứ ba không thể sử dụng mà không cần sửa đổi đáng kể.
Phân biệt hợp đồng thuê tài chính và thuê hoạt động
Có một số điểm khác biệt sau:
- Trong Hợp đồng thuê hoạt động, quyền sở hữu tài sản được giữ lại trong và sau khi thời hạn thuê kết thúc, trong khi trong hợp đồng thuê tài chính, quyền sở hữu tài sản được chuyển cho người thuê khi kết thúc hợp đồng thuê.
- Trong hợp đồng thuê hoạt động, có ít yêu cầu quản lý hơn vì bên thuê không phải lo lắng về giá trị bán lại của tài sản, điều này xảy ra trong hợp đồng thuê tài chính. Bên thuê mua tài sản vào cuối thời hạn thuê với giá quá cao và có rủi ro biến động giá khi muốn bán lại.
- Các khoản thanh toán cho thuê hoạt động được trừ vào chi phí trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và tiền mặt được giảm vào bên tài sản của BS khi thanh toán, trong khi khoản thuê tài chính được thể hiện trên bên tài sản của BS của bên thuê.
- Chi phí vận hành (bảo dưỡng, sửa chữa, v.v.) là không đổi trong hợp đồng thuê hoạt động trong khi có sự biến động về giá trong hợp đồng thuê tài chính.
Trên đây là bài viết tổng hợp về khái niệm cho thuê tài chính là gì? Đặc điểm, phân loại, ví dụ cũng như cách phân biệt cho thuê tài chính và cho thuê hoạt động. Qua đó ta có thể thấy được hoạt động cho thuê tài chính được đánh giá là giải pháp hữu hiệu giúp doanh nghiệp hạn chế được nhiều rủi ro cũng như có nguồn vốn linh động để duy trì hoạt động của doanh nghiệp. Hi vọng các bạn đã có thêm những thông tin bổ ích mà Isinhvien cung cấp! Chúc bạn học tốt!